Kim jestem? Jak samoświadomość wpływa na samoocenę i budowanie zdrowych granic.

 

Granice osobiste to forma podziału, która określa kim jesteś. Oddzielają to co jest Twoje od tego, co nie jest tobą. Granice są kluczowe dla zdrowego funkcjonowania psychicznego, emocjonalnego, seksualnego. Pomagają innym ludziom zrozumieć, jak powinni nas traktować, a nam samym pozwalają dbać o dobrostan i zdrowie psychiczne. Granice osobiste to nasz wewnętrzny kompas, który chroni naszą przestrzeń emocjonalną, fizyczną i mentalną.

Rozwój granic osobistych w dużej mierze zależy od naszych doświadczeń z dzieciństwa. Ważne jest, na kim się wzorowaliśmy – niekoniecznie muszą to być rodzice. Istotne jest, jak byliśmy zachęcani do poznawania siebie, odkrywania, co sprawia nam przyjemność, a co nie jest dla nas korzystne.

Aby móc skutecznie wyznaczać zdrowe granice, musimy zrozumieć, kim jesteśmy i czego potrzebujemy. Granice nie są uniwersalne ani stałe – zmieniają się w zależności od naszych doświadczeń. Każda osoba jest inna, dlatego granice osobiste mogą się różnić. Ważne, aby były one dopasowane do naszych potrzeb i wartości. A to tego potrzebujesz być w bliskim kontakcie ze sobą samym/samą.

Dlaczego samoświadomość jest ważna w budowaniu granic osobistych?

Samoświadomość pomaga nam zrozumieć, jakie emocje pojawiają się w określonych sytuacjach, np. kiedy ktoś narusza nasze granice. To pierwszy krok do ustalania, jak chcemy być traktowani.Dodatkowo, kiedy jesteśmy świadomi swoich potrzeb i wartości, możemy jasno i asertywnie komunikować nasze granice innym. To klucz do budowania zdrowych relacji. Znając swoje potrzeby i wartości, trudniej jest nam ulec presji zewnętrznej. Osoby z wysoką samoświadomością rzadziej pozwalają innym na manipulowanie swoimi emocjami lub decyzjami.Na koniec, Świadomość siebie buduje pewność siebie. Kiedy wiesz, kim jesteś i co jest dla Ciebie ważne, łatwiej jest stawiać granice, które są zgodne z Twoimi wartościami.

Poniżej znajdziesz pytania z książki „Zdrowe granice – zdrowe relacje” Sharon Martin, które pomogą Ci lepiej zrozumieć siebie i swoje potrzeby. Pracuj nad nimi regularnie – odpowiedzi mogą się zmieniać z czasem, dlatego warto do nich wracać.

1. 1. W czym jesteś dobry/dobra?

1. 1. Jakie masz cele krótkoterminowe a jakie długoterminowe?

1. 1. Co jest dla ciebie najważniejsze?

1. 1. Do kogo możesz się zwrócić po wsparcie lub pomoc? Dlaczego akurat to są te osoby? Co cię z nimi łączy, dlaczego możesz na nich polegać?

1. 1. Co lubisz robić dla przyjemności?

1. 1. Co cenisz? W co wierzysz?

1. 1. Gdzie i kiedy czujesz się najbezpieczniej?

1. 1. Kto lub co podnosi cię na duchu?

1. 1. Czym się pasjonujesz?

1. 1. Za co jesteś wdzięczny/wdzięczna?

1. 1. Po czym poznajesz, że się stresujesz lub denerwujesz?

1. 1. W jaki sposób najlepiej się uczysz? (działanie, obserwacje, słuchanie, czytanie)?

1. 1. Co sprawia, że czujesz się szanowana/szanowany?

1. 1. Co sprawia, że czujesz się kochany/kochana?

1. 1. Co sprawia, że czujesz się bezpiecznie?

Dodatkowo, jak sugeruje Sharon Martin, warto stworzyć osobistą listę „Co lubię?” i „Czego nie lubię?”. Prowadzenie takiej listy w zeszycie i codzienne jej aktualizowanie pomoże Ci lepiej zrozumieć swoje preferencje i potrzeby.

Poznawanie siebie to proces, który może być wspierany przez prowadzenie dziennika, szczere rozmowy, obserwację swoich reakcji, a także korzystanie z coachingu lub psychoterapii. Każde doświadczenie życiowe może nauczyć nas czegoś nowego o sobie. Kluczowe jest jednak, aby regularnie analizować swoje stany emocjonalne i fizyczne oraz swoje potrzeby.

Regularna praca nad samoświadomością pozwala lepiej wyznaczać granice osobiste, co z kolei sprzyja lepszemu zdrowiu psychicznemu i dobremu samopoczuciu.